Biologisch plantaardig teeltmateriaal

Voorwaarden voor het gebruik van plantaardig teeltmateriaal

In de biologische teelt geldt de wettelijke verplichting om biologisch teeltmateriaal te gebruiken.

Als dit niet voldoende beschikbaar is, mag u zonder ontheffing het volgende teeltmateriaal gebruiken:

• Omschakelingsteeltmateriaal
• Teeltmateriaal waarvan de moederplant niet-biologisch was, maar dat wel volledig biologisch is opgekweekt. Bijvoorbeeld fruitboompjes opgekweekt uit een niet-biologische stek.

Alleen als ook dit niet voldoende beschikbaar is, kunt u ontheffing aanvragen voor het gebruik van niet-biologisch teeltmateriaal. Ontheffing is niet mogelijk voor teeltmateriaal uit categorie 1 (zie hieronder) en voor plantgoed met een teeltcyclus van één groeiseizoen.

Omschakelingsteeltmateriaal

Omschakelingsteeltmateriaal van eigen teelt mag u altijd gebruiken, ook als er op de databank aanbod is van biologisch teeltmateriaal. Deze uitzondering geldt alleen voor eigen gebruik en alleen voor teeltmateriaal dat u heeft geoogst van een perceel dat minimaal 12 maanden in omschakeling is.

Biodatabase OrganicXseeds

De beschikbaarheid van biologisch teeltmateriaal kunt u nagaan in de database OrganicXseeds (www.organicxseeds.nl). Hier staan per gewas de beschikbare rassen vermeld en bij welke leverancier dit materiaal te verkrijgen is. Biologisch teeltmateriaal is in de database verdeeld in drie categorieën:

• Categorie 1: Er is voldoende biologisch aanbod. Het gebruik van biologisch plantaardig teeltmateriaal is verplicht (zie Nationale Annex).

• Categorie 2: Het gebruik van biologisch plantaardig teeltmateriaal is verplicht als het gevraagde ras beschikbaar is. Als het gevraagde ras niet biologisch beschikbaar is, mag u gebruik maken van:
  - Zaaizaad dat de status “in omschakeling” heeft; of
  - Vegetatief teeltmateriaal dat volgens de biologische regels is opgekweekt uit niet-biologische vermeerderingsmateriaal (bv. stek).
  
  Pas als ook dat niet beschikbaar is, kunt u via mijn.skal.nl een ontheffing aanvragen voor het gebruik van niet-biologisch plantaardig teeltmateriaal.

• Categorie 3: Er is geen biologisch aanbod. Er geldt een algemene ontheffing voor het gebruik van niet-biologisch plantaardig teeltmateriaal. Wel geldt er sinds 2022 een registratieplicht, u moet hiervoor inloggen bij OrganicXseeds (OXS).
  Op de homepage van de OXS website vindt u aan de rechterzijde een uitgebreide handleiding, deze kunt u raadplegen zonder in te loggen.

Niet-biologisch teeltmateriaal mag nooit ontsmet (behandeld met gewasbeschermingsmiddelen) zijn. Producten geproduceerd uit niet-biologisch teeltmateriaal mogen alleen als biologisch aangeduid worden als er een periode van groei heeft plaatsgevonden tussen planten of zaaien en de oogst.

Alle gewassen die niet zijn ingedeeld in categorie 1, 2 of 3 vallen automatisch in categorie II. Voor deze gewassen is het noodzakelijk om ontheffing aan te vragen.

Beslisboom

Deze beslisboom helpt u om vast te stellen of ontheffing mogelijk is:

Voorwaarden voor de productie van biologisch plantaardig teeltmateriaal

Plantaardig teeltmateriaal (bijvoorbeeld zaaizaad, pootgoed, stekken en entmateriaal) voor de biologische teelt produceert u altijd in biologische grond. De moederplant mag niet-biologisch zijn, zolang het teeltmateriaal dat u gebruikt (bijvoorbeeld zaden, stekken, enthout, pootgoed) niet-ontsmet is. U hoeft hiervoor geen ontheffing aan te vragen.

Voorwaarden voor de productie van biologisch heterogeen teeltmateriaal

De biologische regelgeving staat toe om biologisch heterogeen teeltmateriaal in het handelsverkeer te brengen. Kenmerkend voor dit teeltmateriaal is een hoge mate van genetische diversiteit wat resulteert in een heterogeen gewas. Hiermee wijkt de biologische regelgeving af van de Zaaizaad en plantgoedwet 2005, die gebaseerd is op de EU-handelsrichtlijnen voor teeltmateriaal en die juist gericht is op uniformiteit van gewas en product.

Gecertificeerd en geregistreerd

Wilt u biologisch heterogeen teeltmateriaal produceren en in het handelsverkeer brengen, dan moet u Skal-gecertificeerd zijn voor biologische teelt én geregistreerd zijn bij de bevoegde keuringsdienst voor controle van het teeltmateriaal. Vóór aanvang van het groeiseizoen meldt u bij de keuringsdienst uw voornemen om biologisch heterogeen materiaal te produceren.

Meer informatie

Meer details over de werkwijze voor het produceren en in de handel brengen van biologisch heterogeen teeltmateriaal vindt u in het Uitvoeringsprotocol biologisch heterogeen teeltmateriaal. U kunt ook nader kennisnemen van Verordening (EU) 2018/848, artikel 13 en Gedelegeerde verordening (EU) 2021/1189 via onze pagina met wetgeving.